Özgün Araştırma

Çocuklukta Yaşanan ya da Şahit Olunan Aile İçi Şiddet: Depresif Belirtiler, Benlik Saygısıve Saldırganlık Üzerine Etkileri

  • Selma TURAL HESAPÇIOĞLU
  • Filiz ALTIPARMAK

Turk J Child Adolesc Ment Health 2015;22(1):5-16

Amaç:

Çocuklukta yaşanan aile içi şiddet çocuğun hem fi ziksel hem de duygusal gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu çalışmada çocuklukta maruz kalınan ya da şahit olunan aile içi şiddetin geç ergenlikte depresif belirtiler yaşama, benlik saygısı ve saldırganlık üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem:

Üniversite öğrencisi 304 kişi sosyodemografi k bilgiler ve aile içi şiddet veri formu, Çocukluk çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği (ÇÖYÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Coopersmith Benlik Saygısı Ölçeği, Buss-Perry Saldırganlık Ölçeği ile değerlendirilmiştir.

Sonuçlar:

Olguların 52’si (%17,1) aile içi şiddete maruz kaldığını, 90’ı (%29,6) aile içi şiddete şahit olduğunu bildirmiştir, 44’ü (%14,47) hem aile içi şiddete şahit olmuş hem de maruz kalmışlardır. Aile içi şiddete maruz kalanlar, kalmayanlara göre daha fazla çocukluk çağı örselenmesi, daha fazla depresif belirti ve saldırganlık hissi yaşadıklarını bildirirlerken; benlik saygılarının da şiddete maruz kalmayanlara göre anlamlı olarak daha düşük olduğu saptanmıştır. Bireyin çocukluk çağında yaşadığı cinsel, fi ziksel örselenme ve toplam ÇÖYÖ puanları ile depresif belirtiler ve her tip saldırganlık puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki mevcuttur. Çocuklukta her tip kötüye kullanım ile bireyin genç erişkinlik döneminde benlik saygısı arasında ise negatif anlamlı korelasyon izlenmiştir.

Tartışma:

Çocukluk çağında yaşanan örselenmeler erişkin çağda daha fazla depresif belirti yaşama, daha düşük benlik saygısına sahip olma, fi ziksel ve sözel saldırganlık, öfkelenme ve düşmanlık hisleri besleme ile ilişkilidir. Daha sağlıklı nesiller yetiştirebilmek için çocukların aile içi şiddetten uzak tutulabilmesi gerekli görünmektedir.

Anahtar Kelimeler: Aile içi şiddet, çocuk, benlik saygısı, depresyon, saldırganlık