Amaç:
Otizm spektrum bozukluğu (OSB), 68 çocuktan birini etkileyen, çocukluk çağının yaygın bir nörogelişimsel bozukluğudur. OSB’li birçok çocuk, yaşamlarının ilk yılında sosyal etkileşimlerde fark edilebilir sorunlar sergiler. Bazı anneler sorunları erken fark etse de çeşitli nedenlerle çocukların tanısı gecikmektedir. Bu çalışmada ebeveynin otistik özellikleri, aleksitimi ve çocuğun problemli davranışları ile tanısal gecikme arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem:
Çalışmaya OSB’li toplam 80 çocuk ve ebeveynleri dahil edilmiştir. Annelere Otizm Anketi (OA), Toronto Aleksitimi Ölçeği ve Anormal Davranış Kontrol Listesi verildi. Sosyo-ekonomik durum Hollingshead-Redich Ölçeği ile ölçüldü.
Bulgular:
Ortalama OSB tanı yaşının 35,73±12,03 ay, ebeveynlerin semptomları ilk fark etme süresinin 27,07±9,43 ay olduğunu bulduk. Ayrıca annelerin çocuklarındaki semptomları fark edip çocuk ve ergen psikiyatri kliniğine getirmeleri arasında ortalama 9,66±8,89 ay gecikme olduğunu tespit ettik. Bu fark, ebeveynlerin OA-sosyal beceriler alt ölçeği puanları ile anlamlı pozitif korelasyon göstermiştir.
Sonuç:
Çalışmamız, Türkiye’de OSB tanısındaki yaşa ilişkin verilerin sunulması ve tanısal gecikme hakkında bilgi vermesi açısından önemlidir. Bu konuda daha geniş örneklemli çok merkezli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Otizm, ebeveyn özellikleri, tanı, aleksitimi, tanı gecikmesi