Diğer

AİLEDEKİ DİSİPLİN YÖNTEMLERİ, DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER VE ÇOCUKLARDAKİ DAVRANIŞ SORUNLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

  • Ayşegül Yolga TAHİROĞLU
  • Kayhan BAHALI
  • Ayşe AVCI
  • Gülşah SEYDAOĞLU
  • Mehtap UZEL

Turk J Child Adolesc Ment Health 2009;16(2):67-82

Amaç:

Bu çalışmada, disiplin yöntemleri, çocuklardaki davranış sorunları ve demografik değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır.

Yöntem:

Çalışmaya 4-12 yaş arasında çocuğu olan 442 ana baba katılmıştır. Çalışmaya katılan ana babalara kendi disiplin uygulamaları 8 soru içeren bir anket formu ile sorulmuştur. Ayrıca Conners Aile Derecelendirme Ölçeği (CADÖ) kullanılmıştır. Demografik bilgilere olguların dosya kayıtlarından ulaşılmıştır.

Sonuçlar:

CADÖ ortalamalarına göre en yüksek davranış sorunu “para ile ödüllendirme" ve “ceza amacı ile vurma" seçenekleri ile ilişkili bulunmuştur. Annelerin babalara oranla çocuklarına daha fazla “özel zaman" ayırdığı (p=0.027), babaların ise annelerden daha sık olarak “maddi ödüller" verdiği belirlenmiştir (p=0.014). Erkek çocuklar kızlardan daha sık “dayak" ile cezalandırılmaktadır (p=0.017). Annenin çocuğu doğurma yaşı küçüldükçe, “özel zaman ayırma" sıklığı azalmaktadır (p=0.004). “Para ile ödüllendirme", annenin eğitim düzeyi ile (p=0.005), “dayak" ise babanın eğitim düzeyi ile (p=0.014) ters orantılı olarak artmaktadır. “Birlikte sevdiği bir etkinlik yapma" anne ve babanın eğitim düzeyi ile doğru orantı göstermektedir (sırayla p=0.002, p=0.0001). Anne (p=0.002) ve babanın (p=0.008) eğitim düzeyi azaldıkça CADÖ ortalamalarının arttığı belirlenmiştir.

Tartışma:

Doğru ve etkili bir disiplin normal bir psikolojik gelişim için esastır. Bu çalışmanın sonuçları ülkemizde ana babalar için hazırlanacak eğitim programlarına önemli bilgiler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: disiplin yöntemleri, anne baba tutumları, demografik özellikler.