Amaç:

Bu çalışmada DSM-IV tanı ölçütlerine göre yıkıcı davranış bozukluğu tanısı almış çocuk ve ergenlerde; ev ve okul ortamındaki Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve diğer yıkıcı davranış bozukluklarının belirtilerinin uyumunun araştırılması, DSM-IV belirtileri tek tek incelendiğinde anne ve öğretmen verileri arasında herhangi bir farklılık olup olmadığının incelenmesi, anne ve öğretmen verilerinin klinik tanıyla uyumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem:

Araştırma Mayıs 1999-Mayıs 2001 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi polikliniğine başvuran DSM-IV tanı ölçütlerine göre DEHB tanısı almış 64 çocuk üzerinde gerçekleştirilmiştir. Anne ve öğretmenlerin DSM-IV tanı ölçütlerine dayalı olarak geliştirilen Turgay Yıkıcı Davranış Bozuklukları Belirti Tarama Ölçeğine verdikleri yanıtlar karşılaştırılmışlar. Diğer yıkıcı davranış bozuklukları tanıları ve DEHB alt tiplemeleri DSM-IV’e göre değerlendirilmiştir.

Bulgular:

Dikkat eksikliği tanısı koyma açısından anne ve öğretmen verileri karşılaştırıldığında anlamlı fark saptanamazken, istatistiksel olarak anlamlı fark olmamasına rağmen annelerden (%81.3) öğretmenlere göre (%71.9) daha fazla hiperaktivite tanısı düşündürecek veriler elde edilmiştir. Anneler (%67.2) öğretmenlere göre (%60.9) daha fazla karşıt olma karşı gelme bozukluğu tanısı düşündürecek bilgi verirken, öğretmenler (%25) annelere göre (%21.9) daha fazla davranım bozukluğu tanısına yönelik veri bildirmişlerdir. Klinik tanıları ile anne ve öğretmen tanıları arasında anlamlı fark vardır. Klinik olarak DEHB bileşik tip tanısı konulan hastaların anneleri %17.2 oranında (n:11) DEHB hiperakti- vite-impulsivite baskın tip, öğretmenleri %21.9 oranında (n:14) DEHB dikkat eksikliği baskın tip tanısını destekleyecek veriler bildirmişlerdir.

Tartışma:

Sadece bir bilgilendirici göz önüne alındığında DEHB bileşik tip tanısı azalmaktadır. Bu bulgularla DEHB alt tiplerinin tanılandırılmasmda bilgilendiricilerin güvenirliğinin sorgulanması önemli bir konudur. Bu nedenle kesin tanıya ulaşmak için pek çok bilgilendiriciden bilgi alınmasına gereksinim vardır.

Anahtar Kelimeler: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, DSM-IV belirtileri, anne-öğretmen uyumu