ÖZET

Amaç:

Bağlanma bakım veren kişi ve çocuk arasındaki duygusal bağ olarak tanımlanmaktadır. İnsanlarda, annelik davranışı bilişsel, genetik, kültürel, sosyolojik, coğrafi etmenlerin ve nörohormonlann etkisi ile şekillenmektedir. Bağlanmanın biyolojik yönleri incelendiğinde oksitosin ve vazopresin dikkati çekmektedir. Bu yazıda bakım verme ve bağlanmanın nörobiyolojisi ile ilgili çalışmaların gözden geçirilmesi ve bağlanma bozuklukları ile ilgili ileri sürülen varsayımların incelenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem:

Çalışma, geriye dönük 68 adet kaynak taranarak yapılmış, içlerinden 50 tanesinden alıntı yapılmıştır. Kaynaklar, Pubmed arama motoru ve “attachment, parenthood, maternal care, oxytosin, vasopressin, social recognition, social behavior, affiliation” anahtar kelimeleri kullanılarak elde edilmiştir. Ulaşılan kaynaklardan bağlanma ve bakım verme nörobiyolojisi ile ilgili olanlar seçilmiştir. Konuyla ilgili teoriler ve çalışmalar gözden geçirilmiştir.

Sonuçlar:

Bağlanma ve bakım vermenin nörobiyolojisi incelendiğinde anatomik olarak ön singulat korteks, septal alan, stria terminalisin bed çekirdeği, hipotalamusun medial preoptik alanı ve mezensefalik bağlar gibi beyin bölgeleri ile oksitosin, vazopressin ve prolaktin hormonları ile endojen opioidler karşımıza çıkmaktadır. Araştırmalardan elde edilen verilerden, doğum sırasında ve sonrasındaki biyokimyasal değişikliklerin anneyi anneliğe hazırladığı ve bağlanmayı kolaylaştırdığı anlaşılmıştır.

Tartışma:

Bağlanma bozuklukları, depresyon ve panik bozukluğun etiyolojisindeki nörobiyolojik ve nörokimyasal düzenekleri anlamanın koruyucu çocuk, ergen ve erişkin ruh sağlığı açısından önemli olduğu ve bu konuda ileri çalışmaların yapılmasının gerektiği düşünülmüştür.