ÖZET

Amaç:

Mental retardasyonda (zeka geriliği) psikotrop ilaç kullanımı günümüzün önemli sorunlarından biridir. Mental retarde çocuk ve ergenlerin, ilaçların rutin etki ve yan etki profi llerini göstermemesi de klinikte kullanımlarını zorlaştırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, klinisyenlerin mental retardasyonda psikotrop ilaç kullanımları ile ilgili yayınlanmış kanıta dayalı tıbbi veriler hakkında kapsamlı bir bilgi vererek, tedavi yönetimlerine katkı sağlamaktır.

Yöntem:

Çalışma kapsamında Türkçe ve İngilizce veri tabanlarında “mental retardasyon tedavisi”, “psikofarmakoloji”, “davranış problemleri”, “hiperaktivite” anahtar sözcükleri kullanılarak ulaşılabilen çalışmalar gözden geçirilmiştir.

Sonuçlar:

Mental retardasyonun tedavisinde varsa alta yatan durumların tedavisi ve özel eğitim temel olmasına rağmen, bu çocuklarda psikotrop ilaç kullanım sıklığı oldukça fazladır. Özellikle agresyon, kendine zarar verme, dikkat ve hiperaktivite problemleri, depresyon ve anksiyete gibi problemler mental retardasyon olan çocuklar ve ergenlerde çok sık bulunmaktadır. Psikotrop ilaçların, mental retardasyonu olan çocukların, normal gelişim gösteren çocuklara göre daha az etki gösterdiği, daha fazla yan etki ortaya çıkardığı görülmüştür. Mental retardasyon olan bireylerde en sık kullanılan ilaç grubu antipsikotiklerdir. Bu makalede, mental retardasyon olan çocuklarda sıklıkla kullanılan ilaç grupları olan antipsikotikler, stimulanlar ve diğer dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ilaçları, duygudurum düzenleyiciler ve diğer antiepileptik ilaçlar, antidepresanlar, anksiyolitikler, endokrinolojik ajanlar, vitaminler ve diğer ajanlarla ilgili yayınları gözden geçirdik.

Tartışma:

Mental retardasyon olan çocuklarda ilaç seçimi konusunda yapılmış klinik çalışma sayısı çok azdır. Yapılan öneriler daha çok ampirik verilere ve klinik deneyimlere dayalıdır. Bu sebeple daha büyük örneklem gruplarıyla yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.