ÖZET

Amaç:

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı konulan çocukların oranında gözlenen artışa paralel olarak OSB’nin tedavisi üzerine olan ilgi de artmaktadır. OSB’de etiyolojiyi temel alan bir tedavi yönteminin henüz olmaması, olası bir tedavi amacıyla tamamlayıcı ve alternatif tıp (TAT) uygulamalarının kullanılmasına yol açmaktadır. Bu makalede, biyolojik temele dayandırılarak yapılan TAT uygulamaları ile ilgili bir gözden geçirme yapılmıştır.

Yöntem:

OSB’de uygulanmakta olan TAT uygulamalarını inceleyen yayınlar Pubmed (Medline) arama motoru üzerinden taranmış, biyolojik temele dayandırılarak yapılan TAT uygulamaları ile ilgili veri içeren toplam 78 makaleden yararlanılmıştır.

Sonuçlar:

OSB’li bireylerde TAT uygulamalarını kullanım oranları batı ülkelerinde %92’lere dek ulaşmaktadır. Tedavi amacıyla şelasyon tedavisi, hiperbarik oksijen tedavisi, gluten ve kazeinden yoksun gıdaların tüketilmesi, ek vitamin ve mineral kullanımı, antifungal ve antiviral ilaçlar, intravenöz immünglobulin (IVIG) ve sekretin uygulamaları gibi birçok yönteme başvurulduğu görülmektedir. Bununla birlikte, aşıların otizme neden olduğu varsayımı ve sekretin kullanımı dışındaki varsayım ve uygulamaların yeterince araştırılmadığı gözlenmiştir.

Tartışma:

TAT uygulamaları fiziksel sağlık üzerine zararlı olabilmekte ve ailelere duygusal ve ekonomik bakımdan ek yükler getirmektedir. Klinisyenlerin anne babaları bu uygulamalar ve onların potansiyel riskleri konusunda bilgilendirmesi gerekli olabilir. Sıklıkla güncel nörobilim algılamamızla uyumlu olmasalar da, bu uygulamaların yöntemsel olarak güçlü çalışmalar zemininde incelenmeleri gerekmektedir.